Blog
który w sposób historyczny wpłynął na polskie sądy.
Jakie ma on znaczenie dla przeciętnego kredytobiorcy?
Sprawa dotyczyła umowy kredytowej, która zawierała postanowienia niezgodne z prawem,
ponieważ umożliwiały one bankowi swobodne ustalanie kursu wymiany walut. Skutkiem tego
saldo kredytu wyrażone w CHF było jednostronnie określane przez bank.
Wyrok TSUE umożliwił usunięcie tych warunków, które powodowały, że kredytobiorcy nie byli
w stanie ustalić obowiązującego kursu walut. Trybunał stwierdził, że prawo Unii Europejskiej
nie stoi na przeszkodzie, aby w skutek usunięcia takich klauzul cała umowa stała się
nieważną.
Po pierwsze TSUE wskazał, że Dyrektywa 93/13 została stworzona aby państwa
członkowskie mogły zapewnić ochronę konsumentowi. Klauzule zawarte w umowach z
konsumentami mają być poddawane kontroli. Wskazano też, że konsument w umowach z
przedsiębiorcami zawsze jest stroną słabszą zarówno pod kątem poinformowania, jak i w
zakresie możliwości negocjacyjnych.
TSUE potwierdził, że sama Dyrektywa 93/13 nie zawiera narzędzi czy gotowych rozwiązań.
Każdorazowo sąd krajowy powinien zbadać potencjalnie nieuczciwą umowę i zapewnić
realizację ochrony konsumenta poprzez zabezpieczenie jego interesów przed wszelkimi
szkodliwymi konsekwencjami wynikającymi z kontynuowania czy też nieważności umowy.
Dyrektywa 93/13 wskazuje wprost, że nieuczciwe klauzule nie wiążą konsumenta. Po
zbadaniu danej klauzuli obowiązującej na dzień zawierania umowy i uznaniu ją za abuzywną
sądy krajowe mają obowiązek odstąpić od jej stosowania, chyba że konsument świadomie
wyrazi zgodę na jej pozostawienie.
Wyrok TSUE w sprawie C-206/18 zainspirował sądy powszechne do powoływania się na
inne przyczyny wadliwości umów, tj. brak właściwego poinformowania konsumentów o
ryzyku walutowym oraz o braku tzw. równowagi kontraktowej.
Niezwykle ważnym jest przypomnieć, że jednym z celów, które Unia Europejska postawiła
przed państwami członkowskimi jest właśnie ochrona praw konsumenckich. Od momentu
wejścia Polski do UE w 2004 roku sądy powszechne mają obowiązek realizować
kompleksową ochronę konsumentów poprzez wdrożenie jej do standardów orzekania.
Wyroki TSUE wiążą wszystkie kraje członkowskie.
Ten wyrok był zwycięstwem nie tylko każdego „Frankowicza”, ale każdego kredytobiorcy
korzystającego z usług bankowych w Polsce i w całej Europie.